In deze tijd van het jaar is het een goed gebruik om terug te blikken. Politiek gezien was het afgelopen jaar geen feest voor de vogels, of de natuur in het algemeen. Leiderschap bleef uit als het gaat om herstelmaatregelen – niet alleen in Nederland. In de samenleving daarentegen zagen we wél veel hartverwarmende en hoopgevende initiatieven om vogels te beschermen.

Nederlandse natuurgebieden liggen sterk versnipperd in het landschap. Bovendien zijn er vaak harde grenzen tussen natuurgebieden en omliggende ‘groene ruimte’ en bebouwing. Voor het halen van natuurdoelen wordt er steeds meer gekeken naar een verbinding van natuurgebieden met hun omgeving. Een nieuw onderzoek gaat hiervoor de waarde van grootschalige gradiënten in het landschap in kaart brengen.

2026 Jaar van de Steenuil, maar eerst nog vuurwerk.

Dat er exotische rivierkreeften in Nederland voorkomen zal geen nieuws meer zijn. Bijna iedereen heeft er wel eens een over straat zien lopen. Dankzij het grootschalig wegvangen van uitheemse rivierkreeften worden er ook steeds meer kleurafwijkingen gemeld. Bepaalde kleurafwijkingen blijken veel vaker voor te komen dan andere. Hoe komt dat?

Was 2025 een goed vlinderjaar? We zien de afgelopen tientallen jaren steeds minder vlinders, maar het afgelopen jaar had twee gezichten. Er waren perioden dat er meer vlinders waren dan het gemiddelde van de afgelopen 35 jaar, maar er waren ook – en langere – perioden die onder gemiddeld waren.

De kwaadsten niet: groepen roeken en koerende stadsduiven.

‘Europees beleid’ klinkt niet voor iedereen spannend, maar de Europese Natuurherstelverordening – de natuurherstelwet – biedt dé kans op meer wilde natuur in Nederland. Deze nieuwe wet moet de biodiversiteit in Europa herstellen en beschermen door functionerende ecosystemen te herstellen.

Pluis in de wintermaanden: grote lisdodde en staartmees.

Stel, je weet veel van archeologie én van malacologie (schelpen en weekdieren). Je deed veel onderzoek, waaronder ook al jaren in en via Naturalis. Favoriet onderwerp zijn schelpen uit de bodem die iets zeggen over het verleden van de mens. Kun je dan nog verrast worden? Zeker kan dat!

Of je nu aan het strandstruinen bent, een fietsritje maakt of de voordeur binnenstapt: het kan je zomaar gebeuren dat je iets bijzonders ontdekt. Een vondst die ons inzicht in de natuur vergroot. In 2025 kreeg Naturalis ruim 3.000 vragen voorgelegd. Met een kleine greep uit de verrassendste natuurvondsten blikken we terug op het afgelopen jaar.

Slakkendoders: slakkenaaskever en merel lusten er wel pap van.

In 2006 verschenen in Duitsland de eerste buxusmotten. Waarschijnlijk waren ze meegekomen met plantmateriaal uit Japan. Een jaar later waren er ook meldingen uit Nederland en vanaf dat moment namen de aantallen sterk toe. Hoe gaat het nu met de buxusmot?

Net als elk voorjaar, gingen ook in 2025 weer vele duizenden vogelaars vroeg op pad om broedvogels te tellen. Naast de veelvoorkomende soorten worden tijdens zulke tellingen ook af en toe bijzondere broedvogels waargenomen. Wat viel afgelopen broedseizoen het meeste op?

Over kerststerren en kerstbomen: vrolijk kerstfeest!

Op een zwervende overwinteraar na is de grote hoefijzerneus in Nederland decennialang niet waargenomen. Tot dit jaar, waarin twee onafhankelijke geluidwaarnemingen zijn gedaan in Zuid-Limburg. Dit geeft nieuwe hoop dat deze bijzondere vleermuissoort terugkomt in Nederland.

Niet eerder stonden hazelaars zo vroeg zo uitgebreid te bloeien als dit jaar. En niet eerder telde het LUMC zoveel hazelaarpollen in december als dit jaar. De start van de hazelaarbloei is sinds 1977 zo’n 40 dagen vervroegd. Ook de elzenpollenconcentratie liep de afgelopen dagen flink op. Mensen die gevoelig zijn voor hazelaar en els zullen bij deze concentraties zeker hooikoortsklachten ervaren.

Help mee met onderzoek naar bloeiende planten in de winter en klimaatverandering. Speur tussen Eerste Kerstdag en vrijdag 3 januari naar winterbloeiers en geef jouw waarnemingen door aan FLORON. Je kunt er een uitje van maken voor het hele gezin of met vrienden. Welke bloeiende planten kunnen jullie vinden?

Let tijdens de kerstwandeling eens op planten die in bloei staan.

In het waterwingebied Holk bij Nijkerk werkt Vitens aan duurzaam natuurbeheer. Dankzij decennialange inzet van terreinbeheerder Jan Hop groeide het voormalige landbouwgebied uit tot een natuurgebied vol bijzondere planten en dieren. De laatste tijd rukken stikstofminnende planten steeds verder op. Dat vraagt om een andere beheerstrategie, waarvoor Bosgroep Midden Nederland advies heeft verstrekt.

Sinds 2022 zetten Jeroen en Marloes Spaander zich in om bomenkap in het Hilkensbergse bos te stoppen. In het bos bevinden zich dassenburchten, beschermde vleermuis- en vogelsoorten, boommarters en meer. Toch kapt de huidige eigenaar er zonder de flora en fauna naar behoren te laten onderzoeken. Dus: tijd voor verzet!