Voor velen is januari een sombere, grauwe maand. Niet voor niets praten we zo halverwege over Blue Monday. Maar de eerste dag dat de zon weer schijnt, dat is pure kracht. Pak die dag en ga naar buiten en wandel, luister en kijk om je heen. Want de natuur begint te ontwaken.

Veel mensen houden van vlinders in hun tuin. Ze worden blij van die kleurige vliegers en richten ook vaak hun tuin in om er zoveel mogelijk vlinders naartoe te lokken. Regelmatig gebruiken ze vooral nectarplanten, soms zelfs uitheemse. Die zijn leuk voor vlinders om nectar uit te halen, maar vlinders kunnen zich er niet op voortplanten.

De rode kornoelje is in alle seizoenen mooi en winter is een goed moment om te speuren naar de rode heidelucifer.

Ooit zijn de wieren langs onze kust ingedeeld in meerdere vaste algal communities (gemeenschappen van wieren). Tegenwoordig, veertig jaar later, is de situatie drastisch anders. Exoten en andere nieuwkomers beginnen te domineren. De vraag ontstaat hoe ernstig dat is.

De vanilleplant moet het niet van haar uiterlijk hebben. Zo op het eerste gezicht, zonder bloemen, is deze orchidee vooral een fraaie klimplant met verspreid staande bladeren en hechtwortels. Deze klampen zich op de ondergrond vast om hogerop – in de kroonlaag van een tropisch regenwoud of in de kassen van Diergaarde Blijdorp – in de afhangende stengels de bloemtrossen te kunnen vormen.

Wintermuggen dansen in de zon en houtduiven op zoek naar een partner.

Planten in de schaduw benutten meer licht voor fotosynthese dan eerder gedacht. Dat schrijft een team van onderzoekers van de Universiteit Utrecht en Wageningen University & Research in het wetenschappelijke tijdschrift Plant Cell & Environment. Met hun bevindingen is niet alleen het onderzoek naar de werking van fotosynthese in schaduwcondities geholpen, maar ook de glastuinbouw.

Naturalis en Waternet hebben een online lesprogramma gelanceerd voor middelbare scholen. Leerlingen ontdekken de onmisbare rol van de natuur. Wist je dat duinen en andere natuurgebieden als enorme filters werken, waardoor ons drinkwater schoon wordt? In dit programma ontdekken scholieren hoe dit proces werkt en waarom het zo belangrijk is om onze natuur te beschermen.

Muurvarens blijven het hele jaar groen en dassen zijn nu zwanger.

In recreatiegebied Twiske in de Zaanstreek laten ze het afgewaaide hout liggen, mits het niet in de weg ligt. Vooral in de winter zijn hier mooie paddenstoelen op te vinden. Enige passen van de padrand verwijderd, worden momenteel veel trilzwammen gevonden op verschillende soorten loofhout. Hier liggen ook dode stammen en takken van dennenhout waar weer andere trilzwamsoorten op worden gevonden.

De laatvlieger is een kwetsbare vleermuissoort die door verlies van verblijfplaatsen in gebouwen een groot risico loopt hard achteruit te gaan. Zonder betere bescherming van de verblijfplaatsen dreigt deze bijzondere soort uit Nederland te verdwijnen. Hoe kunnen we dit voorkomen?

Doe mee aan de ooievaar-wintertelling en lok groenlingen naar de voedertafel.

Elke twee weken portretteert Sander Turnhout een planten- of diersoort voor wie ‘het lot van de dodo’ dreigt. Nu: de grauwe kiekendief, een roofvogel die ons leert waarom we natuurbeleid niet kunnen reduceren tot een dashboard.

Veel neerslag in 2024, vooral in de eerste helft van het jaar. Je zou denken dat libellen, als echte waterliefhebbers, daarvan profiteren. Vooral na de droge zomers in eerdere jaren konden veel watertjes wel wat aanvulling van de grondwaterstand gebruiken. Maar heeft dat ook echt goed uitgepakt voor de libellen? Wat was 2024 voor een jaar?

Duizendblad nog steeds in bloei en heeft een duizendpoot echt duizend poten?

Door de groei van dichtbevolkte gebieden en veranderende leefomstandigheden door klimaatverandering komt de bruine beer vaker in conflict met mensen. De Human-Bear Conflict Radar biedt een mogelijke oplossing. Deze online tool van Wageningen University & Research combineert modellering en realtime data om berenbewegingen te voorspellen. Het prototype wordt nu getest in Bulgarije.

De Groene Lopers hebben samen met het provinciale programma Natuur voor Elkaar dit najaar in acht gemeentes waardplanten aangeboden aan inwoners die de natuurlijke omgeving in hun straat, op school of in het voedselbos wilden versterken. “En dat is goed gelukt! Er zijn meer dan 8.500 vaste, gifvrije planten in Overijsselse grond terecht gekomen”, vertelt projectleider Lilian Dieben van IVN trots.

Ook dit jaar trotseren honderden vrijwilligers weer en wind om langs de Nederlandse kust glasalen te tellen – jonge palingen die vanuit zee onze wateren binnentrekken. Dit werk is van groot belang, omdat de verzamelde data inzicht geven in de toestand van de bedreigde paling. Om het onderzoek langs de hele kust mogelijk te maken, zoeken we extra vrijwilligers!

Fietspompen en fluittonen: deze vogels hoor je nu al zingen!

Tot eind 2027 worden in de provincie Utrecht 700.000 nieuwe bomen geplant. Daarnaast krijgen zaailingen – jonge bomen en struiken – een tweede kans. Ze worden niet gemaaid, maar geoogst en op een nieuwe plek terug geplant. Dit gebeurde tijdens een speciale boomoogst-dag op 10 januari, waar gedeputeerde Mirjam Sterk samen met vrijwilligers een handje meehielp.