In de Vijlenerbossen in Zuid-Limburg is, in een lichtval, een grauwe bandspanner aangetroffen. Deze nachtvlinder was nog niet eerder in ons land gezien. De dichtstbijzijnde vliegplaatsen liggen op respectievelijk 45 en 30 kilometer in België en Duitsland.

Vroeger kwam de zandhommel verspreid over een groot deel van ons land voor, vooral in het agrarisch gebied. Tegenwoordig resteren er nog maar twee populaties: rond het Haringvliet, met name op het eiland Tiengemeten, en in de Noord-Brabantse Biesbosch. Om te voorkomen dat deze soort uit ons land verdwijnt, is er in opdracht van de provincie Zuid-Holland een beschermingsplan opgesteld.

In de duinen van natuurgebied Oranjezon in Zeeland, beheerd door Het Zeeuwse Landschap, is spectaculaire vestiging van herfstbitterling gevonden. Deze zeldzame plant gedijt in pootafdrukken en slipsporen van de wilde konikpaarden die in het gebied leven. Ook duizendguldenkruid blijkt volop te profiteren van de sporen van deze grote grazers.

Afgelopen zomer is in het Lauwersmeergebied een Boomwurger aangetroffen. Deze oorspronkelijk uit Oost-Azië afkomstige klimplant wordt in de Verenigde Staten en Nieuw-Zeeland als een invasieve exoot beschouwd. Dankzij snelle herkenning en optreden van de boswachter is voorkomen dat deze exoot zich verder kan verspreiden in het gebied.

De achteruitgang van spreeuwen in Europa trekt recent veel aandacht. Daarbij valt op dat in Oost-Europa de spreeuw juist iets toeneemt. Het permanent beweiden van grasland speelt een grote rol hierin, zo beschrijft een Europees consortium van onderzoekers deze maand in het tijdschrift Ornis Fennica. Nederlandse broedvogeltellingen (BMP) werden meegenomen in het onderzoek.

Na meer dan honderd jaar lopen er weer vijf Afghaanse edelherten in het Ili-Balkhash natuurreservaat in Kazachstan. Het is de bedoeling dat er de komende jaren honderden Afghaanse edelherten uitgezet worden. Het is een belangrijke stap in het WWF-programma om de tijger terug te brengen in Kazachstan. De herten, ook wel ‘Bukharaherten’ genoemd, zijn daarbij als prooidier een essentiële schakel.

Voor eekhoorns zijn de herfstmaanden erg druk. Naast de gebruikelijke activiteiten als eten, hun vacht onderhouden, hun leefgebied tegen ongenode gasten beschermen en hun nest onderhouden en bouwen, moeten de dieren nu ook voedsel verzamelen om de winter door te komen. Eekhoorns houden namelijk geen winterslaap.

Het kaasjeskruiddikkopje plant zich sinds 2009 weer voort in Nederland, en breidt zich dankzij klimaatverandering hard uit. Vanaf 2018 is hij officieel als standvlinder in ons land bijgeschreven. De eerste tien jaar werd hij voornamelijk in Zuid-Limburg waargenomen; in 2018 is de soort ook in Zeeuws-Vlaanderen ontdekt. Dit najaar zijn er daar al vele tientallen rupsen gevonden.

Het is in het herfstbos momenteel zo gek nog niet, want tijdens paddenstoelenexcursies worden flink wat paddenstoelen gerapporteerd. Vooral in het westen van het land is veel regen gevallen. Er wordt gezegd dat in het binnenland de gevolgen van de droogte van de afgelopen zomers nog steeds merkbaar zijn, omdat er minder paddenstoelen tevoorschijn komen. De tijd zal het leren.

De familietentoonstelling ‘Waal Onder’ heeft sinds de opening al duizenden bezoekers naar museum De Bastei in Nijmegen getrokken. ‘Waal Onder’ brengt het leven van maar liefst veertig soorten inheemse vissen in beeld, waarvan twaalf trekvissen. Het leven in de Nederlandse rivieren blijkt veel gevarieerder en rijker dan je op het eerste gezicht zou denken.

Tijdens de internationale vogelteldag de Euro Birdwatch, afgelopen zaterdag, is de spreeuw het vaakst geteld. In totaal vlogen er 159.905 spreeuwen over ons land. De kolgans eindigde op de tweede plaats, gevolgd door de vink. In heel Europa gingen vogelaars naar buiten om de najaarstrek in kaart te brengen.

Woon jij in Noord-Brabant en wil je meer leren over het monitoren van de plaatselijke visstand en waterplanten? Meld je dan aan voor een van de excursies, georganiseerd vanuit het Waarnemersnetwerk Noord-Brabant. Ook in het najaar van 2019 vinden er weer leuke activiteiten plaats.

In het Nationaal Pak Zuid-Kennemerland wordt sinds 2013 onderzoek gedaan naar nestbouw en -succes van diverse soorten broedvogels. Hierbij werd een opvallende ontdekking gedaan over het verschil in gebruikt nestmateriaal tussen de Kennemerduinen en het wisentengebied Kraansvlak.

Wat kunnen wormen, sluipwespen, galmuggen en lieveheersbeestjes betekenen voor de landbouw? Om een antwoord op die vraag te krijgen, participeert de provincie Noord-Brabant in het FABulous Farmers-project. Via natuurlijke plaagbestrijding en het stimuleren van het bodemleven worden de kwaliteit van het bodem- en watersysteem en de biodiversiteit in het agrarische gebied gestimuleerd.

Met de GrowApp timelapse-video’s wordt duidelijk dat de herfst van 2019 later dan de voorgaande twee jaar op gang komt. De herfstkleuring begint wel eerder dan in het zeer late 2016. De komende dagen en weken verkleurt Nederland. Help ook het verloop van de herfst in je tuin en straat met de GrowApp in beeld te brengen.

Er zijn mensen die een hekel hebben aan klimop en vinden dat deze veel te veel wordt gebruikt in tuinen en openbaar groen. Insecten zijn er echter groot fan van, want zo laat in het jaar is er niet veel nectar en stuifmeel te vinden. Wil je nu dan ook vlinders, zweefvliegen en bijen zien, dan moet je bij de klimop zijn.

Natuurinclusief bouwen: je hoort het gelukkig steeds vaker, maar het is nog lang niet de norm. Daar willen Natuur en Milieu Overijssel, de Provincie Overijssel en Vogelbescherming Nederland verandering in brengen. Dit doen we onder andere door een netwerk van groene vrijwilligers op te zetten, dat projectontwikkelaars kan helpen hun bouwprojecten natuurinclusief te maken.

Tropische regenwouden zijn biodiversiteitshotspots bij uitstek, maar er zijn plekken waar een enkele boomsoort de overhand krijgt. Onderzoekers van onder andere Naturalis Biodiversity Center hebben ontdekt wat de oorzaak is van deze zogenaamde monodominantie. Alleen bomen die scheuten uit hun wortels kunnen laten groeien krijgen de overhand, zo schrijven ze in Scientific Reports.

"De wereld staat in brand", zo meldden verschillende organisaties waaronder WNF enkele weken geleden. Helaas is deze ernstige situatie nog niet voorbij. In verschillende landen over de hele wereld grijpen de vlammen nog steeds om zich heen en worden de leefgebieden van mensen en dieren bedreigd. Duizenden brandweermensen en vrijwilligers strijden samen tegen het vuur.

PWN is sinds deze maand partner van Nature Today. En daar zijn we blij mee! Maar om te beginnen: wie is PWN eigenlijk?