De aanblik van duizenden kemphanen op slaapplaatsen is snel aan het vervagen in Nederland. Het gaat tegenwoordig eerder om honderden. En dan vooral in Fryslân, van oudsher de belangrijkste provincie voor deze steltlopers om tijdens de voorjaarstrek in graslanden op te vetten.
Het is zo’n beestje dat bijenkenners wel van naam kennen, maar dat bijna niemand in het echt gezien heeft: de duinmaskerbij. Een zeldzaam bijtje, waarvan 80 procent van de Nederlandse vindplaatsen in Noord-Holland ligt. Dit bracht deze provincie ertoe om eens goed te laten zoeken naar deze zeldzaamheid. Dankzij die zoektocht zijn de leefgewoonten van de duinmaskerbij veel duidelijker geworden.
De hermelijn, één van de kleinste marterachtigen in Nederland, is een soort die van oudsher thuishoort in het Nederlandse landschap. Helaas heeft deze marter het de afgelopen jaren erg zwaar gehad en begint ze stilletjes uit Nederland te verdwijnen. Om te voorkomen dat hermelijnen volledig gaan verdwijnen is actie hard nodig. Daarom is 2024 uitgeroepen tot het Jaar van de Hermelijn!
Veel vlinders die hier ’s zomers vliegen leven maar een paar dagen of hooguit weken. De citroenvlinder kan bijna een jaar oud worden. Niet alleen omdat het een sterk gebouwde vlinder is, maar ook omdat hij een groot deel van dat jaar doodstil zit, geen energie verbruikt en niet slijt. Nu zitten ze in winterslaap, verscholen tussen bladeren. Op een zonnige zachte voorjaarsdag komen ze tevoorschijn.
Tijdens het symposium over Nature-Based Solutions for Ecosystem Restoration georganiseerd door de Dutch Caribbean Nature Alliance en Fundacion Parke Nacional Aruba, belichtte Lawrence Jones-Walters van Wageningen University het NL 2120-initiatief. Deze visionaire benadering legt de nadruk op gezamenlijke inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan, cruciaal voor het kwetsbare Nederland.
In een recente studie naar biodiversiteit hebben onderzoekers de universele principes aan het licht gebracht die bepalen hoe dominant of zeldzaam soorten in ecosystemen zijn. De studie laat zien dat slechts een paar procent van alle soorten het merendeel van de biomassa vormt: van de imposante bomen van de Amazone tot de microscopisch kleine bacteriën in onze darmen en de paddenstoelen in het bos.
Kleine landschapselementen zoals hagen, houtwallen, knotwilgen en geriefbosjes vormden ooit het karakteristieke Utrechtse landschap. Ze zijn een lust voor het oog en van levensbelang voor de biodiversiteit. In de afgelopen eeuw ging bijna zestig procent van deze elementen verloren. Daarom stelt de provincie Utrecht subsidie beschikbaar aan boeren voor de aanleg van nieuwe landschapselementen.
Op de wadplaten langs de Chinese kust waar een niet-destructieve vorm van aquacultuur wordt bedreven, gaat het nog relatief goed met kustvogels als kanoeten en rosse grutto’s. "Het kweken van schelpdieren moet je zeker niet zien als ‘natuurbescherming’, maar het houdt in ieder geval het wad in China en het vogelvoer in een betere conditie dan zónder deze aquacultuur", aldus He-Bo Peng.
In februari komen de eerste grutto’s in Nederland aan. De meeste hebben overwinterd in West-Afrika. In Spanje en Portugal maken deze vogels een tussenstop. Twee voor hen belangrijke gebieden staan er onder zware druk: Coto Doñana in Zuid-Spanje en de Taag-monding bij Lissabon. Nu zijn er nieuwe, hoopvolle ontwikkelingen.
Vorige week organiseerde FLORON de Eindejaars Plantenjacht voor het tiende jaar op rij. Plantenliefhebbers gingen tussen Eerste Kerstdag en 3 januari op zoek naar bloeiende planten. In totaal vonden zij 535 plantensoorten en gemiddeld 13,2 soorten per telling. De zachte decemberweken resulteerden in een b(l)oeiende Eindejaars Plantenjacht!
Voor efficiënt en duurzaam natuurherstel en –beheer is kennis nodig van soorten en de ecosystemen waarin zij leven. Stichting Bargerveen kijkt dit jaar terug op 30 jaar kennisontwikkeling voor systeemgericht natuurherstel. Het komende jaar zullen we op Nature Today voor verschillende thema’s laten zien wat er in deze periode veranderd is. We starten met de soort uit ons logo: de grauwe klauwier.
Hoewel de gegevens uit het meetnet nog niet definitief zijn, kunnen we al wel zien hoe de libellen het hebben gedaan in 2023. Het gaat al langer niet goed met veel soorten, maar als we de aantallen van vorig jaar vergelijken met die van 2022 dan zien we weer veel soorten die weer minder aanwezig waren. Vooral in de tweede helft van het seizoen, vanaf juli vlogen duidelijk veel minder libellen.
In december 2011 vond een Amelandse op haar strand een duizenden jaren oud fossiel dat nog nooit op een Waddeneiland was aangespoeld. Zoiets gebeurt misschien ééns in een mensenleven. Toch was het deze winter wéér raak! Een heel bijzonder toeval.
De Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen kiest elk jaar een gezamenlijk thema. Voor 2024 is dat 'Plant & insect'. Door de grote variatie aan bloeiende planten vliegt en kruipt er in botanische tuinen van alles rond. Maak uw lijstje goede voornemens nog wat langer: ga in 2024 regelmatig met de camera op insectenjacht, of doe mee aan citizen science-onderzoek.
