Wanneer in het oosten de eerste paarse gloed aan de hemel verschijnt om een ochtend in juni aan te kondigen, klinkt vanuit een ruigte met brandnetels en bramen een eindeloze serie van vogelimitaties: een zingende bosrietzanger! De zangpiek van deze zangvogels is zo kort, dat vogeltellers moeten nachtbraken om ze te horen. Dit jaar was het een week langer wachten op de ‘bosrietjes’.

De grote vos was nagenoeg verdwenen uit ons land, maar dat lijkt nu te veranderen. De afgelopen jaren werden er al regelmatig vlinders gezien, maar bewijs voor voortplanting werd slechts sporadisch gevonden. Nu zijn er op verschillende plekken rupsen gevonden. Komt de grote vos weer terug naar Nederland?

De levensfase waarbij de eikenprocessierups brandharen heeft is sinds de laatste week van mei nagenoeg overal bereikt. Nestvorming is inmiddels duidelijk zichtbaar in de bomen aanwezig. Door het noodweer van de afgelopen twee dagen zijn eikenprocessierupsen, hun nesten en vervellingshuidjes uit de bomen gewaaid. Hierdoor is de kans groter dat mensen en (huis)dieren in contact komen met brandharen.

Bijna een derde van alle mariene soorten zijn te vinden op of rond koraalriffen. De snelle afname van koraalriffen is dan ook een grote zorg. Om koralen als geheel beter te begrijpen, hebben wetenschappers eukaryotische micro-organismen onderzocht. Onderzoekers ontdekten een nieuw, veel voorkomend micro-organisme, dat leeft in een groot aantal tropische koraalsoorten, genaamd 'corallicoliden'.

Afgelopen weekend ging het seizoen voor de Zoldertellingen van Vleermuizen 2019 van start. Al sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw worden overal in Nederland zolders en torens bezocht om te zoeken naar (sporen van) vleermuizen. Sinds 2008 zijn deze tellingen onderdeel van het Netwerk Ecologische Monitoring (NEM).

Vaar mee met het Wereld Natuur Fonds en ARK Natuurontwikkeling naar het nieuwe vogel- en viseiland Bliek in het Haringvliet, en spot de eerste broedende vogels. Leer van onze experts meer over onze unieke Nederlandse deltanatuur.

Sinds 2017 doet de Universiteit van Gent samen met Stichting RAVON onderzoek naar de aanwezigheid van Snake Fungal Disease (SFD) in populaties wilde slangen. Tot nog toe is de schimmel gelukkig nog niet in Nederland aangetoond. De afgelopen twee jaar is er aan onze oproep om slangenhemden op te sturen fantastisch gehoor gegeven! Ook dit veldseizoen zetten we de zoektocht onverminderd door.

Het Narrentasje is een schimmel die in een vroeg ontwikkelingsstadium het vruchtbeginsel van diverse soorten Prunus binnendringt en de controle over de groei overneemt. Dit leidt tot langwerpige pitloze vruchtjes die niet meer eetbaar zijn. In vergelijking met eerdere jaren zijn er deze lenteperiode veel meldingen van het Narrentasje.

Koolmees, merel, roodborst of winterkoning. Hoe groener je tuin, des te meer soorten vogels voor je komen zingen. Op Mijnvogeltuin.nl van Vogelbescherming Nederland kun je via de postcode-vogelcheck ontdekken welke vogels bij jou in de buurt leven en wat je kunt doen om ze naar jouw tuin te lokken. Hieronder alvast een paar tips.

Drie grote groeiplaatsen van de orchidee Harlekijn in Zuidwest-Nederland lieten dit jaar een heel verschillende ontwikkeling zien. Dit heeft alles te maken met het verloop van de grondwaterstand. Extreme omstandigheden, zoals langdurige droogte, slaan op de ene plek keihard toe terwijl deze soort op de andere locatie juist toeneemt. Hoe komt dat?

Een tweede wolf heeft zich gevestigd op de Veluwe. Dat blijkt uit het monitoringsonderzoek van Wageningen Environmental Research in opdracht van BIJ12. In de periode van 1 februari tot en met 1 mei 2019 waren er in totaal zes wolven in Nederland, waaronder één in Limburg.

De zomer van 2018 was erg droog en warm. Dat merken we nu nog steeds: op veel plekken in Nederland is de droogte nog niet voorbij. Libellen leven als larve in het water en droogte kan dan ook een probleem zijn. We beginnen de gevolgen nu duidelijk te zien en het ziet er niet goed uit. Een voorbode van wat er kan gebeuren door klimaatverandering.

Het Bossche Broek bloeit op dankzij de hydrologische maatregelen die de provincie Noord-Brabant eind 2018 liet uitvoeren. De aanhoudende droogte is nu minder van invloed en daar profiteert de vegetatie van. Het kwelwater verspreidt zich goed door het gebied en de stuwen houden het kwelwater langer vast.

In 2016 werd in de Biesbosch een korstmos gevonden dat door specialisten niet zomaar op naam kon worden gebracht. Het bleek een voor de wetenschap nieuwe soort die in het laatste nummer van The Lichenologist wordt beschreven als Chaenotheca biesboschii. Als Nederlandse naam is Wilgenschorssteeltje gekozen. De Biesbosch is in de afgelopen tien jaar tijd uitzonderlijk rijk aan korstmossen geworden.

Recent is door sportduikers een levende Witte wenteltrap gevonden in de Oosterschelde. In de afgelopen twintig jaar is deze soort, duikend in de Oosterschelde, slechts twaalf keer gemeld bij Stichting ANEMOON. Het betreft dus een zeldzame vondst. Of deze waarneming een indicatie is van een opkomst van de soort is onzeker. Daarvan kan pas sprake zijn als de soort komende tijd vaker gevonden wordt.

Op een zonnig veld van zorgboerderij Saens Groen in Wormer kwamen recent onderzoekers en belanghebbenden bij elkaar voor de landelijke aftrap van een nieuw monitoringssysteem voor insecten. Het systeem maakt het voor het eerst mogelijk om volledig automatisch insecten te tellen én te herkennen.

Het gaat goed met de natuur in en om het Haringvliet: er is een flinke jonge aanwas van onder meer de bruine kiekendief en de tureluur. In het Haringvliet is onlangs een nieuwe vogelboulevard geopend waar natuurliefhebbers al deze rijkdom kunnen bewonderen: het Hellegat-Ventjager.

Het is steeds makkelijker CO2-uitstoot te compenseren, bijvoorbeeld van vliegtickets of benzine. Je CO2-uitstoot wordt niet minder, maar je compenseert deze door afname van CO2-emissie uit andere bronnen. Lars Hein (Wageningen Universiteit) betoogt dat CO2-compensatie zeker zin heeft, mits we blijven overstappen op duurzame energie en we dit niet als excuus gebruiken om meer energie te gebruiken.

Maandagavond 27 mei is het Coalitieakkoord Samen voor Gelderland 2019-2023 gepresenteerd. Hierin hebben de onderhandelaars van VVD, CDA, GroenLinks, PvdA, ChristenUnie en SGP de ambities beschreven voor de komende jaren. In het coalitieakkoord is veel aandacht voor natuur, biodiversiteit en Natuurinclusieve landbouw. Gelderland is immers de groenste provincie van Nederland en is daar trots op!

Gaan onze aquatische insecten net zo achteruit als de vliegende landinsecten? Is het mogelijk om oorzaken aan te geven voor gevonden trends ? En wat leren we daarvan? Dat zijn vragen die Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) wil laten onderzoeken door de Radboud Universiteit en EIS Kenniscentrum Insecten.