Terwijl het voorjaar heel aardig verliep voor vlinders, zien we nu toch een flinke dip in de aantallen die worden gezien. Net als de afgelopen jaren begint de grote zomerpiek eerder en is die veel sneller voorbij. Het is te vroeg voor een eindoordeel over 2025, maar momenteel is het beeld duidelijk: het is sprokkelen om andere vlinders dan witjes te zien te krijgen.

Zoek een zwevende Zorro en hoog tijd voor de bloedrode heidelibel.

De kokerwormkrab, een piepklein Zuid-Europees krabbetje dat leeft in de kokers van borstelwormen, breidt zich razendsnel uit langs onze kust. Onderzoekers van Wageningen Marine Research zien de soort steeds vaker terug in hun jaarlijkse WOT-schelpdiersurvey in de Nederlandse kustwateren.

Een shortlist van 5 titels voor de prijs voor het beste natuurboek is zojuist bekendgemaakt in het NPO Radio 1 programma Vroege Vogels. In totaal zijn 139 boeken ingezonden, die zijn verschenen tussen 1 juni 2024 en 1 juni 2025: veldgidsen, fotoboeken, poëziebundels, naslagwerken, monografieën, kinderboeken en romans. De winnaar wordt op 28 september bekroond tijdens het Vroege Vogels Festival.

Op de Doggersbank – een ondiepe zandbank in de Noordzee, ruim 200 kilometer uit de noordkust van Nederland – vinden haaien, roggen, haringen en kabeljauwen de ‘wieg’ voor hun eitjes. Walvissen, zeehonden en zeevogels komen er om te eten. Maar dit zeldzaam rijke gebied staat onder steeds grotere druk van industrie. Daarom werkt een internationale coalitie sinds deze zomer aan haar bescherming.

Gele kornoelje draagt rode vruchten en mierwesp heeft een fluwelen vachtje.

Onze kleinste roofdieren zijn allen marters. Gekenmerkt door een slank, lang lijf met korte poten en een staart die in lengte verschilt. Herkenbaar aan hun sporen met 5 tenen aan de voorvoeten. Zo’n lang lijf maakt dieren erg buigzaam, wat goed van pas komt bij het jagen op prooidieren in dichte structuren. De soorten zijn in oplopende grootte de wezel, de hermelijn en de bunzing.

In Natura 2000-gebieden worden planten en dieren geteld en habitattypen in kaart gebracht. Zo is te zien of de uitgevoerde herstelmaatregelen een positief effect hebben, maar er zit altijd vertraging tussen maatregel en effect op de natuur. Als daarnaast abiotische omgevingscondities worden gemonitord, zoals water en bodem, is er sneller zicht op de effecten, zo verwacht provincie Gelderland.

Om de natuur te beschermen, moeten we haar eerst goed begrijpen. Daarom leidt Naturalis het Europese project Biodiversity Genomics Europe, dat DNA-onderzoek naar biodiversiteit versnelt. Sample manager Astrid Rijnsburger vertelt over haar rol in het verzamelen en registreren van biologische monsters – zoals insectenpootjes – voor dit toonaangevende project dat nog tot begin 2026 loopt.

Sneaky wesp met supersmalle taille en wespenorchis is listige lokker.

Speciaal voor vogelaars die hun kennis willen bijspijkeren, heeft Sovon de online water- en wintervogelcursus ontwikkeld. In een serie van tien lessen leer je door middel van zelfstudie ruim 130 soorten herkennen die je in het winterhalfjaar in Nederland kunt tegenkomen. Ook zijn er gratis webinars waarmee je je vaardigheden kunt verbeteren.

Door het zeer warme weer in de afgelopen weken konden muggen zich snel ontwikkelen. Toch ligt het aantal meldingen van muggenoverlast op Muggenradar.nl in de eerste drie weken van augustus zo’n 10 tot 25 procent lager vergeleken met de jaren 2020 tot en met 2024. De droogte heeft waarschijnlijk voor minder broedplaatsen gezorgd. In Groningen en Zuid-Holland werd de meeste overlast gemeld.

Wespendieven in de lucht en eikels op de grond.

Het totale gewicht van 719 soorten macronachtvlinders is tussen 2014 en 2024 stabiel gebleven. Grotere en zeldzamere soorten nemen iets af, terwijl kleinere en veelvoorkomende soorten gemiddeld juist toenemen. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en De Vlinderstichting.

Atlas Leefomgeving organiseert op donderdag 11 september 2025 het Atlasfestival met als thema ‘Vitamine L: de leefomgeving als ingrediënt voor gezondheid’. Hoe richten we de leefomgeving zo in dat dit tot meer gezondheid voor mensen leidt? Dat gaan we samen verkennen. En wel in Tiliander in het mooie Oisterwijk, ook wel ‘Parel in het Groen’ genoemd. Ben jij er ook weer bij?

Ongeveer een derde van Nederland bestaat uit zandlandschap. Veel van onze grootste bossen groeien op zandgrond. Juist dit soort landschap is extra gevoelig voor droogte en teveel stikstof. Hoe gaat het met de beuken, eiken, lariksen en dennen in die bossen? “We maken ons wel zorgen”, zegt bosadviseur Martijn Boosten van Staatsbosbeheer.

In het eerste jaar van een monitoringnetwerk voor de dennenprocessierups langs de Nederlandse grens, zijn bij de eerste controle van de vallen twee dennenprocessievlinders aangetroffen, twee in Limburg en een in Gelderland. In de toekomst moeten we rekening houden met overlast van de brandharen van deze nieuwe vlindersoort. De overlastperiode start eerder dan bij de eikenprocessierups.

Een spinnendoder en een metalig glanzende koekoek – tel komende dagen nog mee tijdens de Nationale Wespentelling!

Vorige maand verscheen het rapport ‘Basiskwaliteit Natuur in de bebouwde omgeving’ met adviezen om biodiversiteit te versterken en een gezonde leefomgeving te creëren. Het bevat zogenaamde 'landschapsfiches', met kaarten, kenmerken, advieswaarden en indicatorsoorten. Het zijn handvatten om gericht bij te dragen aan Basiskwaliteit Natuur in verschillende bebouwde landschapstypen.

In de afgelopen jaren hebben alle in Nederland voorkomende nachtvlinders een Nederlandse naam gekregen. Sommige namen worden al meer dan honderd jaar gebruikt, zoals die van de huismoeder. De microvlinders hebben pas in deze eeuw Nederlandse namen gekregen. Er waren eveneens meerdere soortenlijsten in omloop, ook daar komt nu verandering in.