Onze Nederlandse natuur op land staat er slecht voor. Sinds 1990 zijn populaties wilde dieren in zowel open natuurgebieden zoals heide, als in het agrarisch landschap, gemiddeld gehalveerd. Deze zorgwekkende ontwikkeling blijkt uit het vandaag door het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) gepubliceerde Living Planet Report Nederland, getiteld ‘Natuur en Landbouw Verbonden’.

Het moet niet gekker worden. Paddenstoelen die bekend staan als voorjaarssoorten die al in januari tevoorschijn komen. Op 29 januari werden er Zwartwitte bokaalkluifzwammen aangetroffen aan de rand van een Schoorls schelpenpad, en er waren nog vroegere waarnemingen elders in ons land. Normaal komen ze van maart tot en met juni tevoorschijn. Maar er is nog veel meer aan de hand.

Onze grutto's worden bedreigd door de aanleg van een nieuw vliegveld bij Lissabon, Portugal. De Portugese vogelbescherming vraagt om hulp en die krijgt ze natuurlijk. Teken ook de petitie. Laten we gezamenlijk proberen te zorgen dat deze pleisterplaats voor grutto's behouden blijft. De petitie vindt u op de site van Vogelbescherming Nederland.

2019 was een spannend jaar voor vogelaars op Bonaire, omdat er drie nieuwe soorten werden geïdentificeerd. De Bruinborstzwaluw, Witkraaggierzwaluw en Amerikaanse reuzenijsvogel werden toegevoegd aan de langer wordende lijst van lokale vogels op Bonaire.

Miljoenen monarchvlinders maken elk jaar een reis van meer dan 3000 kilometer vanuit Canada om de winter door te brengen in een relatief klein bosgebied in centraal Mexico. Maar door klimaatverandering en illegale houtkap wordt dat bosgebied bedreigd en daarmee de monarchvlinders. Vlinderliefhebbers die hiertegen protesteren worden bedreigd en onlangs werden zelfs twee van hen vermoord gevonden.

In 1926 werd de laatste Nederlandse naamlijst van bladvlooien gepubliceerd. Dit is opvallend, omdat diverse soorten economisch van belang zijn. In het laatste nummer van de Nederlandse Faunistische Mededelingen wordt deze lacune opgevuld. De nieuwe lijst omvat 69 soorten, waarvan er maar liefst 27 nieuw zijn voor Nederland.

De mol is een zoogdier dat niet vaak in de spotlight staat. Wat weten we eigenlijk over de mol? De mol komt (bijna) overal in Nederland voor, maar waar precies? De Zoogdiervereniging, Vroege Vogels, Natuurpunt en de Jaarrond Tuintelling roepen iedereen op om op zaterdag 8 en zondag 9 februari te zoeken naar mollen(sporen) en deze waarnemingen door te geven.

Vorig najaar werd Kleurkeur geïntroduceerd. Met Kleurkeur, onderdeel van Groenkeur, kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers actief aan de slag met een beheer van bermen en groenstroken waarbij nadrukkelijk rekening wordt gehouden met biodiversiteit. Deze winter zijn de eerste cursussen gegeven en hebben de eerste honderd cursisten met succes het examen gedaan.

Uit een nieuw onderzoek in opdracht van de provincie Flevoland blijkt dat het hoge aantal grote grazers in de Oostvaardersplassen tot grote ecologische schade heeft geleid. Tussen 1997 en 2016 zijn in het droge deel van het gebied minimaal 22 zeldzame broedvogelsoorten verdwenen. Deze dramatische verarming is een unicum in de geschiedenis van de Nederlandse natuurbescherming.

Het duurt nog even voor de lente komt, maar IVN Oisterwijk kijkt er al reikhalzend naar uit. Aan het begin van de lente hoopt de Vogelwerkgroep weer meer zwaluwen te mogen begroeten. “Het zijn belangrijke vogels, waar er steeds minder van zijn. Maar niet bij de zwaluwtil in Moergestel. Daar zijn we trots op,” vertelt Hannie Nilsen van de zwaluwwerkgroep.

Op de Biltse Rading in Utrecht is gestart met de aanleg van een faunapassage. De tunnel verbindt de natuur in de regio straks met elkaar en vergroot de biodiversiteit. Dieren als egels, marterachtigen, vleermuizen, ringslangen, dassen, vossen en reeën kunnen via de tunnel veilig onder de weg door naar andere natuurgebieden.

Nederland bestaat uit grote en kleine natuurgebieden, landbouwgronden, dorpen, steden en industrieterreinen. Over deze lappendeken liggen (spoor)wegen en kanalen. Daardoor is het voor veel dieren niet mogelijk vrij door het landschap te trekken. Dit keer in de serie natuurlijke begrazing; waarom het aaneenschakelen van natuurgebieden belangrijk is voor de grazers en hun functioneren in de natuur.

Vijftien nieuwe partners hebben zich aangesloten bij Bijenlandschap West-Brabant. Met 34 partners in totaal is het nu de grootste netwerkorganisatie voor bijen en bestuivers in Nederland. Tijdens de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van het bijenlandschap in Cosun Innovatiecentrum is de ambitie uitgesproken om West-Brabant te ontwikkelen tot de bij-vriendelijkste regio.

Dat onze wereld nog vol zit met geheimen over het leven blijkt maar weer eens. In het drukste park van Nederland is een groep van burgers en biologen op ontdekkingstocht gegaan. Het resultaat is een nieuwe soort: de sluipwesp Aphaereta vondelparkensis.

Op 2 februari is het World Wetland Day. Wereldwijd besteden we op die dag extra aandacht aan het belang van wetlands. Het Caribisch Nederlandse eiland Bonaire is rijk aan wetlands. Bonaire is vooral bekend vanwege haar prachtige koraalrif, maar het eiland heeft ook zeegrasvelden en een heel uitgestrekt mangrovegebied. Ook de vrijwilligersgroep 'Mangrove Maniacs' viert zondag World Wetland Day.

Het stimuleren van samenwerkingen tussen boeren en particulieren om de biodiversiteit in hun regio te versterken, dat is het doel van de 'Samen voor Biodiversiteitsprijs'. Deze stimuleringsprijs van 25.000 euro wordt dit jaar voor het eerst georganiseerd en is een initiatief van het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. Inschrijven kan via de website en loopt tot 9 februari 2020.

In Nederland bevindt zich een populatie van de Gallische wandelende tak. Dat is deze week in het vakblad Entomologische Berichten bekendgemaakt. De ontdekking was nogal een verrassing, want deze soort kwam voorheen alleen voor ten zuiden van Parijs. Wandelende takken vormen een eigen insectenorde: de Phasmatodea. Tot nu toe kenden we hier in Nederland nog geen vertegenwoordigers van.

Oranje wimpermos, een stikstofminnend korstmos dat op takken van struiken in warme gebieden groeit, werd de afgelopen jaren steeds noordelijker gevonden in Europa. Nu is Nederland aan de beurt. Alleen in 1843 was er één eerdere vondst van dit fraaie korstmos. Met het warmer wordende klimaat en de hoge stikstofdepositie kunnen we verwachten dat we de soort in de komende jaren vaker gaan vinden.

In het najaar van 2019 maakten we een invasie van gaaien mee, veroorzaakt door een combinatie van een succesvol broedseizoen en voedseltekort. Op basis van tellingen van Sovon lijkt het erop dat zo’n 80.000 van deze najaarstrekkers zijn blijven hangen in onze bossen, tuinen en erven. Naar verwachting trekken ze in april weer richten het oosten.

Vijfentwintig jaar geleden, op 31 januari 1995, werden meer dan 200.000 mensen geëvacueerd uit het rivierengebied. Het hoge water dreigde de dijken te doorbreken en dan zouden grote delen van de Tieler- en Culemborgerwaarden meters onder water komen te staan. Gelukkig kwam het niet zover, maar dankzij dit hoge water raakte wel de natuurontwikkeling in een stroomversnelling.