De Europees beschermde teunisbloempijlstaart komt sinds 1996 voor in Nederland. Sindsdien is de soort met een flinke opmars bezig; de laatste jaren komt de vlinder verspreid voor in het zuidoosten van Nederland. Vorig jaar werden er voor het tiende jaar op rij rupsen gevonden. Dit betekent dat de soort een populatie heeft in ons land, en we hem tot de Nederlandse standvlinders kunnen rekenen.

Op 14 en 15 september is het jaarlijkse Egelweekend. Tijdens dit weekend roepen de Zoogdiervereniging en de Egelwerkgroep iedereen op om egelwaarnemingen door te geven, bijvoorbeeld uit eigen achtertuin of buurt. Deze waarnemingen dragen bij aan onderzoek naar de egel in Nederland. Dit jaar is het extra speciaal: 2019 is het Jaar van de Egel, én het is de tiende editie van het Egelweekend.

De Hollandse rivierdelta is van oudsher een kraamkamer voor opgroeiende jonge vissen. RAVON is in 2018 van gestart met een ’Zegen in de Delta’, een grootscheeps onderzoek naar jonge vis. Daarbij wordt onder andere gekeken naar de effecten van de ‘Kier in de Haringvlietsluizen’. Dit najaar gooien we er een schepje bovenop, zoals tijdens de speciale editie van ons ‘Vissenweekend’. Doe jij mee?

Een inwoner van Oostzaan reed met de auto over verkeersknooppunt Zaandam richting huis, toen hij in de berm grote paddenstoelen ontwaarde. Nieuwsgierig geworden, pakte hij thuis de fiets, want via het fietspad is het verkeersknooppunt goed te bereiken. Aangekomen zag hij grote groepen Populiermelkzwammen onder de vele populieren van het knooppunt staan.

Wisenten worden met grote regelmaat door elkaar gehaald met runderen. Dan weer met een Schotse hooglander, dan weer met een tauros. Maar een wisent is allesbehalve een rund. Al 200.000 jaar geleden trokken de wisenten hun eigen pad. Tijd om deze prachtige grote grazer beter te leren kennen.

Op zaterdagmiddag 2 november 2019 organiseert de Heimans en Thijsse Stichting het symposium met de titel ‘Burgers of overheid? Natuurbescherming in de 21ste eeuw’. Moeten burgers weer het voortouw nemen in de natuurbescherming? Wat blijft de rol van de overheid? En hoe gaan we om met tegenstellingen binnen die nieuwe burgerbeweging? Meld u nu aan.

Voor vogelaars is de periode net na het broedseizoen niet de makkelijkste tijd. Veel vogels zijn in de rui: ze krijgen een nieuw verenkleed. Daardoor zijn ze kwetsbaar voor rovers. Logisch dus, dat ze zich veel verschuilen. En geluid maken ze ook al bijna niet. Een kwetsbare vogel wil natuurlijk niet teveel opvallen en bovendien hoeft er geen territorium meer te worden verdedigd.

Op landgoed Zwanenburg in Heeswijk-Dinther krijgt de natuur de ruimte. De eigenaar van het landgoed, Eugène van Bouwdijk Bastiaanse, heeft voormalige landbouwgronden de bestemming natuur gegeven. Daar waar eerder gras en mais stond en pony’s graasden, groeit straks een kruidenrijk mengsel.

Voor veel mensen is het zien van een koninginnenpage een feest. Helemaal leuk wordt het als je deze grote en fraai gekleurde vlinder in je eigen tuin tegenkomt en die kans was de afgelopen twee jaar aanzienlijk, want de koninginnenpage heeft prima gevlogen.

Arachnologen worden ze ook wel genoemd; de mensen die gevangen zijn in het web van interesses rondom spinachtigen of arachnoïdea. Het overkwam Andrea Dekkers jaren geleden toen ze de IVN-natuurgidsenopleiding deed en daarna terecht kwam bij de insectenwerkgroep.

Van 115 aangespoelde noordse stormvogels in de jaren 2014 tot en met 2018 is de hoeveelheid plastic in de maag bepaald. De 24 stukjes plastic die gemiddeld in een maag worden aangetroffen wegen 0,26 gram. Bijna alle magen bevatten wel iets van plastic. Jonge vogels hebben meer plastic in de maag dan oudere vogels. De hoeveelheid plastic loopt wel iets terug.

Onderzoekers van Naturalis ontdekten op de Canarische eilanden een verband tussen de vorm van orchideeënbloemen en de geologische ouderdom van het eiland waar de orchidee groeit. Hoe ouder het eiland, hoe langgerekter de bloem blijkt te zijn. Dit verband was al door Darwin voorspeld. Darwin voorzag een trend waarbij de lengte van bloemen en de tong van bestuivers allebei geleidelijk langer worden.

In augustus is bij Roermond een niet eerder in Nederland aangetroffen lieveheersbeestje gevonden. Het betreft een soort waarvan uit het buitenland bekend is dat ze rondzwerft en soms op nieuwe plekken opduikt. Het feit dat de dichtstbijzijnde vindplaats 300 kilometer verderop ligt, maakt de vondst extra bijzonder. De kever heeft de Nederlandse naam zwervend lieveheersbeestje gekregen.

De Duitse ijsbreker Polarstern zal zich een jaar lang laten ‘invriezen’ in het Noordpoolgebied om het Arctische systeem en klimaatverandering te onderzoeken. Vanuit WUR doen onderzoekers mee met deze unieke expeditie in twee projecten. Het ene Wageningse onderzoek richt zich op de Arctische kabeljauw; het andere op de uitwisseling van klimaat-actieve gassen tussen oceaan, ijs en atmosfeer.

'De mens richt met zijn huidige destructieve economische koers het Familiebedrijf Natuur ten gronde', betoogde Louise Vet in de duurzame troonrede van 2019. Maar dat is geen reden tot pessimisme. De oplossing ligt in het innoveren mét de natuur, gebruikmakend van een wereld aan ecologische kennis. Want een crisis biedt ook altijd kansen.

Het weekend van 14 en 15 september is het Open Monumentendag. Het thema is 'Plekken van plezier'. Ook in de natuur zijn dergelijke plekken te ontdekken. Op de Open Monumentendag kun je zelfs enkele natuurmonumenten bezoeken die normaal niet voor het publiek toegankelijk zijn. Stel op de Atlas Leefomgeving je eigen fiets- of wandelroute samen. Of zoek de rust op, en ontdek mooie buitenplaatsen.’

In het weekend van 24 en 25 augustus vond de nazomerse vleermuistuintelling van 2019 plaats. Het was de tweede vleermuistuintelling ooit in Nederland, en werd georganiseerd door de Jaarrond Tuintelling en de Zoogdiervereniging. Zo’n 300 tuineigenaren deden mee en telden in totaal ruim 2600 vleermuizen: flink wat meer dan de 1907 vleermuizen bij de eerste tuintelling in mei 2019.

2019 blijkt een rampjaar voor de heivlinder en de kommavlinder. Door de extreme droogte vorig jaar hebben de vlinders zich toen te weinig voortgeplant. Vooral in de binnenlandse heidegebieden zijn de waargenomen aantallen verontrustend laag. In grote populaties kunnen de soorten zich misschien nog wel herstellen, maar de kans is groot dat ze helemaal verdwijnen op plekken waar er al weinig waren.

De boomvalk is een bijzondere vogel: vanwege tijdgebrek voedt hij zijn jongen bij voorkeur op in oude kraaiennesten, vaak in populieren. De gemeente Den Haag onderzoekt nu het nestgebruik van de boomvalk om te ontdekken welke bomen moeten blijven staan en zo de graag geziene gast in de stad te behouden.

In Nederland hebben we veelal te maken met arme, verzuurde bodems. Dat heeft grote gevolgen voor de flora en fauna. Om onze bossen en natuurgebieden te behouden en te koesteren voor de toekomst, is het essentieel dat er bodemherstel plaatsvindt. Het toevoegen van mineralen is daarbij een waardevolle maatregel. Het creëren van een goede balans in de bodem is namelijk de basis van het herstelproces.