Leven en laten leven. Dat gezegde gaat in de plantenwereld niet altijd op. Hoewel de meeste planten geheel zelfvoorzienend zijn, in de zin dat zij zelf voor hun water, voedingsstoffen en mineralen zorgen, zijn er ook plantensoorten die andere planten het werk voor zich laten doen. Speciaal voor Halloween een natuurbericht over de parasieten in de Nederlandse plantenwereld.
Struiken kunnen de kleinere tuin een ontzettende oppepper geven met kleuren, geuren, bessen en levendigheid. Iedere struik heeft unieke eigenschappen en trekt daarmee specifieke vogels. De struikklimop, de vuurdoorn en de meidoorn staan in de top drie voor wat betreft een vogelrijke tuin.
Werken aan goede leefgebieden voor grutto’s, tureluurs, kieviten en andere weidevogels vraagt om voortdurend leren en aanpassen. Elk broedseizoen en -gebied is immers anders. Dat biedt de nodige uitdagingen voor agrarische collectieven die zich met hun boeren, en samen met andere gebiedspartijen, inzetten voor het behoud van weidevogels. Monitoring is daarbij essentieel.
Na jaren van daling in het aantal eikenprocessievlinders zien we dit jaar voor het eerst weer een toename. Het aantal vlinders per val lag dit jaar gemiddeld drie keer zo hoog als in 2024. In de noordelijke provincies moet men volgend jaar rekening houden met een hoge plaagdruk. Voor het eerst zijn in alle provincies bronswespen aangetroffen, een natuurlijke vijand die met de vlinders meelift.
Het najaar is de tijd om bloembollen in je tuin of het openbaar groen te zetten. Na de winter komen de bloemen tevoorschijn en gaan bloeien. Ze zorgen voor voedsel voor vlinders en bijen in het vroege voorjaar. Overwinterende vlinders komen dan hongerig uit hun overwinteringsplek. Veel andere planten bloeien dan nog niet. Dit maakt de bloembollen extra waardevol voor deze vlinders.
Zeesla en darmwieren komen overal langs de Nederlandse kust voor,
maar de wieren goed op naam brengen is ontzettend lastig. Recent DNA-onderzoek heeft
de Nederlandse biodiversiteit van deze groene wieren in kaart gebracht, met een aantal verrassende nieuwe ontdekkingen tot gevolg.
De eerste prefect van de Hortus botanicus Leiden begon ruim vier eeuwen geleden met de aanleg van een plantencollectie die inmiddels meer dan 17.000 planten omvat. De nieuwste prefect hoopt hier met natuurlijk tuinieren een hotspot voor biodiversiteit te creëren voor zowel overdag als ’s nachts actieve soorten.
Nieuw onderzoek laat zien wat het steeds intensievere gebruik van grasland betekent voor insecten. Verrassend genoeg bleef bij intensiever gebruik het totale aantal insecten stabiel, maar de soortenrijkdom halveerde. Dit komt doordat soorten verschillend reageren. 85 procent van de soorten ging achteruit en de meeste verdwenen volledig, maar een paar wijdverspreide soorten profiteerden.
Nederlanders maken zich zorgen over het verdwijnen van vogelsoorten in ons land. Ze vinden dat de politiek meer prioriteit moet geven aan een gezonde leefomgeving voor mens, dier en natuur. Dat is de conclusie van een onderzoek dat Motivaction in aanloop naar de verkiezingen heeft gedaan. Vogelbescherming analyseerde de verkiezingsprogramma’s op hun impact op vogels en natuur.
In China zijn fossielen gevonden van een 349 miljoen jaar oude vis. Uit 3D-beelden, gemaakt met een deeltjesversneller, blijkt deze vis een schoudergordel te hebben die anders is dan die van andere vissen. Hierdoor kijken wetenschappers nu anders naar hoe skeletten van vroege gewervelden werden opgebouwd.
Nederland kleurt groener, maar ligt de echte uitdaging niet alleen in méér groen, maar juist in beter groen? Vanuit die vraag ontwikkelde Lieke Willems en haar collega’s van IPC Groene Ruimte de biodiversiteitsnorm: een nieuw kader dat biodiversiteit verankert in de praktijk van ontwerp, beheer en beleid. Variatie blijkt hierin het sleutelwoord.
Kan je de natuur resetten? Soms wel. Het klinkt kunstmatig en dat is het ook. Maar met kunstmatige handelingen kan de natuur soms net dat zetje krijgen waardoor natuurlijke processen weer op gang komen. De 'moerasreset' in de Oostvaardersplassen is zo’n voorbeeld. Doordat het waterpeil een aantal jaren laag is gehouden, is een deel drooggevallen. Zo kan het rietmoeras-ecosysteem zich herstellen.
Oceaanwetenschappers en natuur- en klimaatorganisaties analyseerden vijftien verkiezingsprogramma's op hun beloften aan de zee. Er blijken grote verschillen tussen de programma’s, en belangrijke onderwerpen ontbreken. Dat terwijl de zee een sleutelrol speelt in belangrijke verkiezingsthema's zoals de energietransitie en het behalen van klimaatdoelen. De volledige ZeeWijzer staat op Zeewijzer.nl.
Hoe gaat de mens om met de natuur, van vroeger tot nu? Dat is het thema van de Maand van de Geschiedenis. Grote waterwerken, zoals de Deltawerken, werden vroeger getest met schaalmodellen in het Waterloopkundig Laboratorium de Voorst, in Marknesse. Het laboratorium werd een Rijksmonument: het Waterloopbos. Een aantrekkelijk gebied met plek voor vele soorten planten, dieren en paddenstoelen.
Jong en oud, ecoloog en dierenarts, professional en hobbyist: ze verzamelen zich, zoals ieder jaar op de laatste zaterdag van oktober, voor de VLEN-dag van Vleermuiswerkgroep Nederland, deze keer in Maarn. Het wordt een dag vol lezingen over vleermuisonderzoek en vleermuiswetenswaardigheden. Ook wordt de Leo Belsprijs uitgereikt. Wie geïnteresseerd is in vleermuizen mag 25 oktober niet missen!
