Hoe overtuig je stedenbouwkundigen en beleidsmakers ervan dat er bij stedelijke ontwikkeling meer aandacht moet komen voor groen en blauw? Dit kan door de maatschappelijke baten van dit natuurlijk kapitaal te presenteren in de te ontwikkelen ruimte. Het Natuurlijk Kapitaal model maakt dit mogelijk.

Tijdens een excursie van de JNM – Jongeren in de Natuur werden in één dag twee nieuwe soorten bodemdieren voor Nederland ontdekt: een miljoenpoot en een springstaart. De excursie ging over bodemdieren; uit de resultaten blijkt dat in het Savelsbos nog veel te ontdekken valt.

Broedende smienten staan nu op de nieuwe Rode Lijst. Dat is echter niet eens zulk slecht nieuws, want voorheen broedden ze hier niet en nu wél. Overwinterende smienten gaan daarentegen in aantal achteruit en moeten we extra in de gaten houden, omdat ze op de Blauwe Lijst staan. Wat is dat nou weer?

Het scheefbloemwitje is in 2015 voor het eerst in Nederland gezien, en sindsdien is de soort met een enorme opmars bezig. Per generatie, en er zijn vier tot vijf generaties per jaar, kan de soort zeker een kilometer of 50 uitbreiden. Inmiddels zijn er ook uit de provincies Drenthe en Groningen bevestigde meldingen.

Het aantal soorten doodhoutkevers in Nederland lijkt toe te nemen. De afgelopen jaren zijn er veel soorten als nieuw voor Nederland gepubliceerd. Helaas is er de laatste jaren een kentering te bespeuren. Onder andere door de toegenomen vraag naar hout voor energieopwekking wordt er meer dood hout uit de bossen verwijderd. Dat schaadt de biodiversiteit van de Nederlandse bossen.

De Universiteit Utrecht heeft in opdracht van ARK Natuurontwikkeling onderzoek gedaan naar de reacties van wisenten op verschillende soorten recreanten. Daaruit blijkt dat wisenten en bezoekers goed samengaan, mits de dieren de tijd krijgen om te wennen aan hun nieuwe leefgebied, en bezoekers zich houden aan de richtlijn om op 50 meter afstand tot de dieren te blijven.

Vorige week, op de warmste nacht ooit gemeten in Nederland, gingen enkele leden van de vleermuiswerkgroep Wageningen extreem vroeg op pad om verblijfplaatsen op de Grebbeberg te zoeken. Veel mensen worden lamlendig van dit warme weer, maar dat gold niet voor de vleermuizen: er waren opvallend veel vleermuizen te horen. De onderzoekers vonden de eerste verblijfplaatsen van zwermende dieren al snel.

In 2017 werden we verrast door de aanwezigheid van een paartje broedende steppekiekendieven: het eerste officieel vastgestelde broedpaar in Nederland. Natuurlijk vroeg iedereen zich af of het succesvolle paar in 2018 terug zou komen. En opnieuw werden we verrast: het vrouwtje keerde in mei 2018 terug naar dezelfde akker in de provincie Groningen. Nu gepaard met een mannetje grauwe kiekendief!

Terwijl de nazomergeneratie nog niet eens op haar piek is, zien we toch alweer een forse uitbreiding van de buxusmot. Deze invasieve exoot, die pas iets meer dan tien jaar in Europa is, wordt dit jaar ook steeds meer in Noord-Nederland gezien. Het duurt niet lang meer of heel Nederland is gekoloniseerd.

Met hulp van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) voeren agrariërs en particulieren maatregelen uit ter bevordering van de leefgebieden van een aantal zeldzame Limburgse amfibieën. In Zuid-Limburg levert dit al mooie resultaten op. In Cadier en Keer koloniseerden geelbuikvuurpadden een nieuwe poel; op andere plekken verschenen vroedmeesterpadlarven in poelen met een stapelmuurtje.

Het voedselbos is een nieuw fenomeen in Nederland. Het aantal voedselbossen groter dan vijf hectare is op één hand te tellen. In Schijndel ontstaat de komende jaren het grootste productievoedselbos van Nederland. Het moet een voedselproducerend systeem worden, gericht op het economisch haalbaar telen van voedsel in een (natuurlijk) bossysteem.

Kruipend moerasscherm is een bedreigde soort in Europa. Ook in Nederland komt de soort beperkt voor met onder andere enkele vrij recent ontdekte groeiplaatsen in Noord-Brabant. Gericht maatwerkbeheer om deze soort te behouden is tot nu toe een uitdaging gebleken. FLORON en Brabantse terreinbeheerders onderzoeken nu welke maatregelen het beste werken. De eerste resultaten stemmen positief.

De vogeltrek is in Nederland al begonnen. Hij is weliswaar nog lang niet op z’n hoogtepunt, maar enkele vroege wegtrekkers zijn al op weg naar het zuiden of zelfs al in Afrika gearriveerd. Ongemerkt zijn ze ineens verdwenen. Dag koekoek, dag fitis, dag spotvogel, dag gierzwaluw. De vroege wegtrekkers sluipen het land uit.

Deze zomer benadrukt het nog eens: klimaatverandering vergt aanpassingen, ook in het natuurbeheer. De omgang met droogte, maar ook extreme neerslag vragen aandacht. Voor de dieren op de heide is maatwerk vereist om te voorkomen dat populaties verdwijnen. Het gentiaanblauwtje is daarbij een van de meest bedreigde soorten. Een recent verschenen brochure helpt vrijwilligers en beheerders op weg.

Tijdens de warmste dagen van deze record zomer zijn er hele jonge Rosse sterslakken in de Oosterschelde aangetroffen. Dat is opmerkelijk omdat deze soort hoofdzakelijk in winter en voorjaar wordt gezien, en er bij Stichting ANEMOON nooit waarnemingen van oktober binnenkomen. De aanwezigheid van deze jonge dieren in de zomer vormt al langer een klein mysterie waar nog geen verklaring voor is.

Bij de verkiezing ‘Het mooiste natuurgebied van Nederland’ greep Van Gogh Nationaal Park net naast de titel. De ambities van de organisaties achter het park zijn echter hoog, daarom gaan zij door met de realisatie van de plannen. Commissaris van de Koning Wim van de Donk lanceerde symbolisch het Nationaal Park in oprichting en gaf het startsein voor de organisatie van de Landschapstriënnale 2020.

In het afgelopen jaar zijn na meldingen via Essentaksterfte.nu 155 essen verzameld die mogelijk resistent zijn tegen essentaksterfte. Dit heeft inmiddels 1500 nieuwe boompjes opgeleverd voor onderzoek. Volgende week worden de eerste bomen getoetst op hun resistentie tegen de schimmel. Om minimaal 200 gezonde essen te verzamelen roepen we het publiek op om de mate van aantasting te blijven melden.

Het gaat niet goed met gierzwaluwen, huismussen en vleermuizen. En ook andere soorten hebben het zwaar. In Gelderland lijkt een nieuwe aanpak voor soortbescherming veelbelovend. Niet het tegengaan van schade staat hierin centraal, maar het verbeteren van leefgebieden. Bijvoorbeeld door nestkasten te plaatsen en het voedselaanbod te vergroten. Apeldoorn, Lochem en Nijmegen doen een pilot.

De op komst zijnde Omgevingswet verplicht elke gemeente in Nederland een Omgevingsvisie op te stellen. De gemeente Ede wilde geen papieren rapport met mooie plannen, maar een online product. Dit resulteerde in de online Stadsvisie Ede, waarin Atlas-kaarten zijn gebruikt om meer inzicht te geven in de regionale situatie. Projectleider Dave Alberts vertelt over de samenwerking met de Atlas.

Op 1 augustus werd een mannetje van de weidesprinkhaan in natuurterrein Lonnekerberg waargenomen. De laatste waarneming van deze zeer zeldzame sprinkhaan dateert van 26 jaar geleden bij Denekamp. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of er sprake is van een populatie, of dat het een zwerver uit een van de Duitse populaties betreft.