Het is en wordt weer erg warm in Nederland. Zeker voor vleermuizen die in de spouwmuren of in daken aan zonzijdes van gebouwen leven. Wanneer vleermuizen binnen de spouwmuur of het dak niet naar een koelere plek kunnen verhuizen, dan zijn ze gedwongen om van gebouw te wisselen of buiten aan de muur te gaan hangen. Help vleermuizen met meer verkoelend water en groen in stad en dorp!

Net als in ons land, worden er nu ook in Vlaanderen vlinders in tuinen geteld. Vaste Vlaamse teller Ortwin Hoffmann had dit jaar wel een heel bijzondere tuinvlindertelling. Een keizersmantelvrouwtje zette meer dan veertig eitjes af in zijn tuin!

Wat betekent het Klimaatakkoord voor onze veiligheid, gezondheid en natuur? Het RIVM voerde een eerste verkenning uit. De overgang naar elektrisch vervoer zorgt voor minder luchtvervuiling en geluidsoverlast. Daarnaast kunnen de maatregelen ervoor zorgen dat er in 2050 zo’n 10 procent minder stikstof in de natuur terechtkomt. Dit kan de biodiversiteit ten goede komen.

Hoogleraar Menno Schilthuizen, auteur van 'Darwin in de stad', en onderzoeker Niels Kerstes van Naturalis onderzochten samen met Vincent Kalkman en Thijmen Breeschoten hoe de stedelijke temperatuur de evolutie van slakkenhuisjes beïnvloedt. Op 19 juli 2019 verscheen hun artikel 'Snail shell colour evolution in urban heat islands detected via citizen science' in Communications Biology.

Een unieke waarneming afgelopen vrijdag voor de Noord-Hollandse kust. NIOZ-onderzoeker Jeroen Hoekendijk en collega-onderzoekers van Wageningen Marine Research zagen vrijdagochtend twee groepen van 10 tuimelaars gestaag het Marsdiep, het zeegat tussen Texel en Den Helder, inzwemmen. "Heel bijzonder", zegt Hoekendijk, "want tuimelaars zie je zelden vanaf de kust en zeker niet in zo’n grote groep."

Vanaf 15 juli 2019 stelt de provincie Zuid-Holland opnieuw subsidie beschikbaar voor projecten die bijdragen aan het behoud van Zuid-Hollandse icoonsoorten: dier- en plantensoorten die belangrijk zijn voor de natuur in de provincie. Bedrijven, maatschappelijke organisaties en particulieren kunnen projecten indienen. Eerdere subsidies leidden al tot mooie resultaten, zoals in de Hof van Seghwaert.

2018 was een kurkdroog jaar en ook in 2019 is het droog. Dat dit effect heeft op de natuur is onmiskenbaar. De vegetatie verdort, bos en heide worden vatbaar voor brand; beken, vennen en poelen vallen droog en watergebonden soorten sterven. Maar dat er in zo’n droge periode nog veel meer gebeurt viel dit jaar pas goed te merken. Bloemen nemen de plek van gras in; grote grazers hebben het moeilijk.

Het vermoeden bestaat dat de bronlibel door de extreem droge zomer van 2018 is verdwenen uit de Esperloop in Noord-Brabant. Dit geeft aan hoe kwetsbaar het leefgebied van deze zeldzame libel is. De provincie heeft subsidie verstrekt aan de Vlinderstichting om te onderzoeken of de libel echt is verdwenen. Er is ook geld beschikbaar om het leefgebied van de bronlibel te herstellen.

Dit weekend bereikte de Jaarrond Tuintelling een heuse mijlpaal. Het prachtige aantal van 250.000 tellingen werd gehaald en dat in nog geen vijf jaar tijd! Door de jaren heen hebben meer dan 16.000 tellers ruim 5200 verschillende soorten dieren en planten geteld in meer dan 1300 tuinreservaten. Wat heeft dat kijken en tellen van dit grote citizen science project zoal opgeleverd?

De Vlinderstichting en Stichting Groenkeur hebben in 2019 Kleurkeur ontwikkeld. Kleurkeur staat voor goed maaibeheer van bermen en andere groenstroken. Dankzij Kleurkeur kunnen opdrachtgevers en aannemers zich voorbereiden op een nieuwe standaard voor insectenvriendelijk bermbeheer. Beter bermbeheer zorgt voor meer bloemen, en een grotere overlevingskans van insecten als vlinders en bijen.

Deze zomer is het een steppekiekendiefpaar gelukt om zes jongen groot te brengen. In 2017 werd er voor het eerst in Nederland officieel een broedend paartje steppekiekendieven vastgesteld. Ze brachten in een Groninger graanakker in een beschermd nest vier jongen groot. Na een mislukte broedpoging in 2018 krijgt het verhaal rond de Nederlandse steppekiekendieven nu dus een zeer succesvol vervolg.

Dode dieren zijn een bron van voedingsstoffen en voortplantingshabitat voor andere dieren. Daarmee zijn ze de laatste schakel in de voedselketen. Een filmpje van een dode das laat zien hoe verschrikkelijk veel insecten kunnen voortkomen uit een kadaver.

Over insectenhotels gesproken: 85 mannen van de bijenwolf, een graafwesp, hebben voor zeker een maand een stierenkuil geboekt in de natuurlijk begraasde uiterwaarden van de Ooijpolder bij Nijmegen. De kuilen die de stieren maken in de bronsttijd blijken grote aantallen insecten te herbergen. Een walhalla voor onder andere de bijenwolf.

Komende dagen komt bijvoet in bloei. Voor veel hooikoortspatiënten betekent dat een opleving van de hooikoortsklachten net nu de hoogste graspollenconcentraties achter de rug zijn. De pollen komen op een ongelukkig moment. Door de hitte kan de ozonconcentratie flink oplopen. De combinatie van hitte, ozon en pollen kan tot extra gezondheidseffecten leiden. Lees de tips om klachten te verminderen.

In Nederland worden jaarlijks zo’n 300 duizend vogels geringd. De afgelopen honderd jaar heeft dit ruim 15 miljoen ringgegevens opgeleverd. Het Vogeltrekstation verzamelt al deze gegevens; via NLBIF is een deel hiervan te downloaden. Zo komen er tijdreeksen beschikbaar die veranderingen over lange tijdperiodes weergeven, en ons begrip van de vaak complexe relaties in de natuur vergroten.

Van 15 tot en met 25 juli is er een internationale haaienexpeditie naar de Saba Bank. Het doel is inzicht te krijgen in de rol van de Saba Bank in de levenscyclus van verschillende haaiensoorten, om deze beter te kunnen beschermen. De onderzoekers gebruiken een nieuwe satelliettechnologie om haaien te volgen, en werken samen met lokale vissers om de bijvangst in kreeftenfuiken te verminderen.

In juni werden er zeer grote aantallen pimpelmezen geteld, met name aan de kust. Op trektelpost de Ketelbrug/Kamperhoek bij Den Haag kwam er op 25 juni een recordaantal pimpelmezen voorbij. De trek wijst op bijzonder goede broedresultaten in combinatie met voedselgebrek. Het is nog onbekend waar de vogels vandaan kwamen en waar ze naartoe gingen. Normaalgesproken trekken pimpelmezen in het najaar.

Begin deze maand zijn er voor de derde keer eikelmuizen uitgezet in de omgeving van Bemelen. De uitzetting maakt deel uit van het soortbeschermingsplan voor de eikelmuis dat sinds juni van dit jaar in uitvoering is.

Op donderdag 4 juli lanceerden we de website Processierups.nu met meer dan honderd vragen en antwoorden over processierupsen. In de eerste twee weken zijn er ruim honderdduizend mensen op de site geweest: samen bezochten zij ruim negenhonderdduizend pagina’s. In dit bericht de top 25 van meest bekeken vragen. Ook zijn er recent nieuwe vragen en antwoorden toegevoegd.

De tuinvlindertelling is nu twee weken aan de gang. Er zijn al meer dan 3.000 tellingen ingevoerd via Vlindermee. Tot nu toe zijn er duidelijk minder vlinders per telling gezien dan in voorgaande jaren. Een aantal soorten, waaronder de kleine vos, doet het erg slecht. Er zijn ook soorten die de komende twee weken waarschijnlijk nog zullen toenemen. Hieronder wat opvallende tussenresultaten.