Sinds medio december zijn op stammen van levende eiken in een parkje in de wijk de Essen (Oldenzaal) grote aantallen Blauwgrijze en Lilabruine schorsmycena's aangetroffen. De Blauwgrijze schorsmycena staat als vrij algemeen bekend, de Lilabruine schorsmycena daarentegen als zeldzaam, deze staat op de Rode Lijst als Bedreigd. Van dat verschil in voorkomen is in de Essen niet veel te merken.
De zon schijnt volop en de temperatuur komt boven de 10 graden. Dat betekent dat de eerste vlinders wakker worden uit hun winterslaap! Met een beetje geluk kan je nu de eerste vlinders zien vliegen.
Op een zonnige dag in februari kan het zomaar gebeuren dat je een hoog, ijl riedeltje hoort, zeker in de stad. Grote kans dat het een heggenmus is die zijn keel smeert, niet zelden vanaf een conifeer of pergola. Het is een van de eerste voorbodes van het voorjaar.
In Nationaal Park Hollandse Duinen zijn in 2018 bijna 7.000 soorten planten en dieren aangetroffen. Nooit eerder werd er in een jaar tijd zo'n grote biodiversiteit aangetroffen binnen een Nederlands natuurgebied. Het hoge aantal komt door de grote natuurlijke rijkdom van het gebied, en de inzet van een groot aantal amateur-specialisten.
De in 2000 ingevoerde Europese Kaderrichtlijn Water heeft als doel de kwaliteit van oppervlakte- en grondwater in Europa te waarborgen. In aanloop op de volgende evaluatie van deze richtlijn zijn er steeds meer landen en bedrijven die actief proberen deze 'waterwet' te ondermijnen. Dit is een serieuze bedreiging voor mens, plant en dier, waaronder vleermuizen.
Wetenschappers concluderen in een nieuwe analyse opnieuw dat het aantal insectensoorten de komende decennia wereldwijd met 40 procent zal afnemen. Uit de analyse blijkt dat insectensoorten acht keer zo snel uitsterven als zoogdieren, vogels en reptielen.
Op Saba, Sint Maarten, Sint Eustatius en de Saba Bank leven minimaal 35 dier- en plantensoorten die nergens anders ter wereld voorkomen, zogenoemde ‘endemen’. Nog eens 188 soorten komen enkel voor op de omliggende eilanden. Het Nederlandse vasteland kent maar twee endemische ondersoorten. Onze biodiversiteit op de bovenwindse Nederlands-Caribische eilanden is dus zeer uniek voor Nederland.
Met Waterdiertjes.nl kan iedereen bijdragen aan het inventariseren van de waterkwaliteit. Sinds de lancering in mei 2018 hebben scholieren en geïnteresseerden vele kevers, wantsen en poelslakken gevangen. Meer dan de helft van de bezochte wateren scoort een goede of uitstekende kwaliteit. Vergelijking met inventarisaties door professionals leert dat dit een goed begin is voor Waterdiertjes.nl.
De eerste amfibieën zijn dit jaar vroeg uit hun winterslaap ontwaakt. In Noord-Brabant telden vrijwilligers tussen 8 en 10 februari al honderden dieren die gestart waren met hun voorjaarsmigratie. Dit is een maand eerder dan in 2018 en twee weken eerder dan in 2017. De jaarlijkse amfibieëntrek is van dag tot dag te volgen via de website padden.nu.
Een nieuw wetenschappelijk artikel luidt de noodklok. Het verschijnt in het aprilnummer van Biological Diversity, maar haalde gisteren al de voorpagina van the Guardian. Dagelijkse berichten over Brexit en Trump werden verdrongen door de alarmerende kop ‘Ineenstorting natuur dreigt door kelderende aantallen insecten’.
Tot voor kort was het leven overzichtelijk. Als je een gangetje in een hulstblad zag dan was dat het werk van de hulstvlieg Phytomyza ilicis. De larve van deze vlieg leeft in het hulstblad en vreet het plantenweefsel weg, waardoor het typische patroon (mijn genoemd) ontstaat. Onlangs is er echter een nieuwe soort hulstvlieg ontdekt, afkomstig uit Japan.
Door de grote gelijkenis met de andere meldesoorten is de verspreiding van Gesteelde spiesmelde slecht bekend. Van de Waddeneilanden, Vlieland uitgezonderd, en de noordelijke provincies was de soort nog niet bekend. De eerste vondst op Rottumeroog in september 2018 was voor Guus de Vries de aanleiding om in oktober van dat jaar het hele kustgebied van Groningen af te zoeken. En met succes!
Tijdens deze korte dagen zijn veel zoogdieren nog in winterrust, vogels weggetrokken naar zuidelijke streken en een enkele bloem probeert voorzichtig te bloeien. De temperaturen zijn geregeld rond het vriespunt, maar toch zijn nog verschillende vlindersoorten te ontdekken die juist tijdens deze koude maanden rondvliegen.
Eind januari vond de slotbijeenkomst Landschappen van Allure plaats. Dankzij de inzet van heel veel partijen en vrijwilligers zijn De Brabantse Wal, Het Groene Woud en De Maashorst echte ‘Landschappen van Allure’ geworden, ieder met zijn eigen identiteit en dynamiek.
14 Februari is het Valentijnsdag, een dag waarop geliefden elkaar extra aandacht geven met bijvoorbeeld een bos bloemen of een kaart. Waarom deze liefde niet delen met de natuur? De Egelwerkgroep is samen met Silvavir ecologisch advies en de Zoogdiervereniging een Valentijnsactie gestart waarbij er aandacht uitgaat naar zowel een geliefde als de natuur. In dit geval ‘de egel’.
Het afgelopen jaar is in het Wisselse veen bij Epe veldonderzoek uitgevoerd. Dit onderzoek heeft inzicht gegeven in de opbouw van het gebied. De onderzoekers stuitten daarbij op intacte veenprofielen die inzicht geven in de geschiedenis van het veen, dat na de laatste ijstijd begon te groeien. Met eDNA-onderzoek wordt gekeken of deze nieuwe onderzoeksmethode nog extra informatie geeft.
De zeldzame sleedoornpage is sterk afhankelijk van zijn waardplant, de sleedoorn. In de wintermaanden vind je op deze struik de eitjes van deze vlinder, die daar door de vrouwtjes met zorg zijn achtergelaten.
Wakame is een exotisch zeewier dat al lang in Nederland voorkomt. De soort zette al in 1999 voet aan de grond in de Zeeuwse Delta. Hoewel een explosieve toename en uitbreiding uitbleven, spoelen op de Waddeneilanden en langs de Hollandse kust de laatste tijd steeds vaker exemplaren aan, daarbij geholpen door zeewierkweek op zee.
De dassenpopulatie in Nederland heeft zich sinds 1980 krachtig hersteld. De das is daardoor in grote delen van Nederland weer aanwezig. Het dier is echter ook een grote liefhebber van maïs. Hierdoor treedt lokaal soms schade op in de maïsteelt. Uit onderzoek in opdracht van BIJ12 blijkt nu dat de das zich richt op de vroegst bloeiende maïssoort. Met dit gegeven kunnen boeren hun voordeel doen.
De EU bracht ons de Kaderrichtlijn Water (KRW). Momenteel is men bezig met een fitnesscheck, waarbij gekeken wordt naar mogelijkheden om deze wetgeving te vereenvoudigen. Enkele lidstaten, waaronder Nederland, lijken de KRW-doelen te willen afzwakken. Dankzij deze richtlijn is de waterkwaliteit echter sterk verbeterd. Ook voor vissen is het van belang dat er niet aan de KRW getornd wordt.
